Hoe laag moet het plagiaatpercentage zijn?

Soms voelt het alsof één foutje in je tekst genoeg is om je scriptie in gevaar te brengen. Daarom wil je vooraf precies weten hoeveel procent plagiaat mag je hebben en hoe streng hogescholen en universiteiten nu echt controleren.

Wat je op deze pagina leert:

1. Hoe plagiaatcontrole werkt en welke percentages veilig zijn
2. Welke regels jouw onderwijsinstelling hanteert
3. Wat er gebeurt als er toch plagiaat wordt gevonden
4. Praktische tips om plagiaat te voorkomen
5. Wanneer scriptie uitbesteden een verstandige keuze kan zijn.

Plagiaat betekent dat je woorden, ideeën of onderzoeksresultaten van iemand anders overneemt zonder correcte bronvermelding. In een academische context wordt dit gezien als een vorm van fraude, waardoor je scriptie direct in de problemen kan komen. Veel studenten zoeken daarom naar duidelijke antwoorden op de vraag wat is plagiaat scriptie en hoe je het in de praktijk herkent.

Plagiaatsoftware vergelijkt jouw tekst met miljoenen bronnen op het internet en in wetenschappelijke databases. Programma’s zoals Turnitin, Ephorus en de plagiaatchecker zoeken naar overeenkomsten tussen jouw scriptie en bestaand materiaal. Elk gevonden fragment wordt gecontroleerd op plagiaat en gemarkeerd wanneer het te sterk lijkt op andermans werk. Ook wordt gekeken of je correct hebt geciteerd en of je voldoende in eigen woorden hebt geschreven.

Elementen zoals literatuurlijsten, vaste formuleringen en correcte citaten beïnvloeden het resultaat, waardoor het percentage plagiaat niet altijd betekent dat er echt sprake is van plagiaat. Zo zie je snel of jouw scriptie plagiaat bevat en welke delen je moet aanpassen.

Uit een analyse van 25.864 schriftelijke opdrachten van 42 onderwijsinstellingen (2019-2023) blijkt dat plagiaatpercentages door de tijd heen grotendeels stabiel blijven. Wel is er tijdens volledig online onderwijs een lichte stijging zichtbaar, waarna de cijfers na COVID-19 weer normaliseren.

Belangrijke bevindingen:

1. Automatische plagiaatdetectie toont aan dat Engelstalige opdrachten gemiddeld vaker overeenkomsten hebben met bestaande teksten dan Nederlandstalige opdrachten.
2. Een lage plagiaatscore betekent niet automatisch dat er geen sprake is van plagiaat. Instellingen beoordelen altijd de inhoud, niet alleen het percentage.
3. Voor jouw eigen scriptie is het belangrijk om je vooral te richten op originele tekst, correcte citaten en helder geformuleerde argumentatie. Een laag cijfer nastreven is goed, maar nauwkeurig en eerlijk werken is nog belangrijker.

Bron: Y. Eshet et al. (2025) Examining the dynamics of plagiarism: a comparative analysis of assignments before, during and after COVID-19, International Journal for Educational Integrity.

https://edintegrity.biomedcentral.com/articles/10.1007/s40979-024-00178-z

Onderwijsinstellingen hanteren hun eigen regels voor plagiaat en die verschillen soms meer dan je denkt. Hieronder lees je hoe jouw opleiding bepaalt wanneer er sprake is van plagiaat en waar je de officiële informatie kunt vinden.

Vrijwel alle onderwijsinstellingen hebben een eigen plagiaatbeleid dat bepaalt hoeveelheid plagiaat jouw werk mag bevatten voordat het als plagiaat gepleegd wordt gezien. In het HBO ligt de nadruk vaak op duidelijk eigen werk en correct parafraseren. Universiteiten zijn meestal strenger en hanteren in de academische wereld een beleid waarbij een plagiaatpercentage van 0 ideaal is. Deze regels vind je altijd in het examenreglement of de facultaire handleiding van je opleiding. Ook kun je een plagiaatcheck uitvoeren om onbedoeld plagiaat beter te detecteren.

Tilburg University staat bekend om een strikt beleid rondom plagiaat. In het examenreglement staat dat elk scriptie of ander werkstuk grotendeels originele tekst moet bevatten en geen teksten van iemand anders mag bevatten zonder bronvermelding. Alle gevonden overeenkomsten worden beoordeeld door een docent. Pas wanneer alle gevonden overeenkomsten ook daadwerkelijk als plagiaat worden beschouwd, is er inderdaad sprake is van plagiaat. Studenten moeten daarom goed controleren welke tekstgedeelten riskant zijn.

Wanneer jouw opleiding vermoedt dat er plagiaat door de inhoud is ontstaan, kan een docent het cijfer verlagen of formeel onderzoek starten. In sommige gevallen word je zelfs beschuldigd van plagiaat. De gevolgen van plagiaat verschillen per instelling en kunnen variëren van een onvoldoende tot een melding bij de examencommissie. Als je het niet eens bent met deze beslissing, kun je in beroep gaan bij het beroep voor de examens. Daarom kun je het beste plagiaat voorkomen door je bronnen zorgvuldig te verwerken en kritisch te blijven op elk deel van je werk.

Plagiaat kan grotere gevolgen hebben dan veel studenten verwachten, vooral wanneer een opleiding vermoedt dat je regels hebt overtreden. Hieronder lees je precies wat er gebeurt zodra een docent twijfels heeft over de herkomst van jouw tekst.

Wanneer een docent iets verdachts ziet, wordt jouw tekst opnieuw bekeken om te bepalen of er werkelijk plagiaat is sprake. Vaak wordt een extra controle uitgevoerd met professionele plagiaatcheckers om te zien of de gevonden overeenkomsten ook daadwerkelijk plagiaat zijn. Bij lichte gevallen van school plagiaat, bijvoorbeeld wanneer het duidelijk om onzorgvuldige bronvermelding gaat, krijg je meestal eerst een waarschuwing.

De zwaarte van het gevolg hangt af van de ernst. Een plagiaatpercentage geeft aan welk percentage van jouw tekst overeenkomt met bestaande bronnen, maar instellingen kijken altijd naar de inhoud van de fragmenten. Soms is een percentage van 15 eigenlijk al te hoog wanneer cruciale delen uit alle beschikbare teksten zijn overgenomen.

Onbedoeld plagiaat ontstaat vaak door onzorgvuldig parafraseren of het vergeten van bronnen. Dit is vervelend maar wordt anders behandeld dan opzettelijk plagiaat, waarbij plagiaat wordt gepleegd om sneller klaar te zijn. Frauduleus handelen, zoals bewust grote stukken gegevens of tekstgedeelten van anderen overnemen, wordt zwaarder bestraft omdat het de betrouwbaarheid van academisch werk ondermijnt. Plagiaat is niet enkel een technische fout maar tast ook het vertrouwen binnen de opleiding aan.

Word je verdacht, dan is het belangrijk om kalm te blijven en je werk zorgvuldig door te lopen. Je kunt plagiaat voorkomen door vooraf je bronnen duidelijk te verwerken en een extra controle uit te voeren gratis plagiaat checker of andere betrouwbare tools. Als je vindt dat jouw situatie verkeerd is beoordeeld, mag je altijd bezwaar maken en vragen om een herbeoordeling van de fragmenten. Zo krijg je de kans om uit te leggen waarom er geen sprake was van opzet en om misverstanden recht te zetten.

Plagiaat voorkomen begint met duidelijke keuzes tijdens het schrijven en met een goede controle voordat je jouw document inlevert. De tips hieronder helpen je om onzekerheid weg te nemen en te zorgen dat jouw tekst helemaal geen plagiaat bevat.

Hoe kun je plagiaat voorkomen:

Wil je zien hoe sterke scripties zijn opgebouwd, dan kun je onze uitgebreide gids over scriptie voorbeeld lezen.

Een goede laatste controle geeft je rust voordat je jouw scriptie definitief indient. Veel fouten ontstaan in de laatste fase, wanneer concentratie daalt en details worden gemist. Met deze checklist kun je stap voor stap nagaan of jouw document inhoudelijk sterk, technisch correct en volledig origineel is.

Onze professionele ghostwriters helpen je met elke stap van je scriptie. Ze hebben ruime ervaring in academisch schrijven, weten precies waar opleidingen op letten en zorgen dat jouw tekst helder, logisch en volledig origineel blijft. Of je ondersteuning nodig hebt bij structuur, analyse of correcte bronvermelding, onze experts begeleiden je efficiënt en deskundig. Zo voorkom je plagiaatproblemen en lever je een scriptie in die overtuigend en professioneel is geschreven.